Các loại rau sống như rau mùi, ngò gai, diếp cá, húng quế, xà lách, húng lủi, tía tô, kinh giới, rau ngổ, thì là, hành, hẹ,… đều có thể trồng trên sân thượng phục vụ rau sạch, an toàn thực phẩm cho mỗi bữa cơm gia đình mà không tốn chi phí hay thời gian đi chợ. Nhưng sân thượng thường hứng mưa nhiều, điều kiện khí hậu khắc nghiệt hơn so với các vị trí khác. Chính vì thế, bạn cần phải trồng và chăm sóc rau sống đúng kỹ thuật.
Đặc điểm các loại rau sống
Rau mùi
- Rau mùi thuộc cây thân thảo, mùi thơm, thân nhẵn, mảnh, màu xanh, chiều cao từ 30 – 40cm. Lá cây có cuống dài, số lượng lá nhiều, có 1 – 3 lá chét, hình hơi tròn, xẻ thành 3 thùy, có khía răng to.
- Hoa trắng hoặc hơi hồng, thường mọc thành từng khóm ở đỉnh cành, kích thước hoa nhỏ.
- Quả hình cầu, nhẵn, dài từ 2 – 4mm, gồm hai nửa, mỗi nửa có bốn sống thẳng và hai sống chung cho các nửa. Trong quả chứa nhiều hạt li ti, màu nâu.
- Rau mùi có thể trồng quanh năm, ưa ẩm, không chịu được ngập úng, chịu nhiệt và chịu hạn tốt. Sinh sống được trên nhiều loại đất khác nhau.
Rau ngò gai
- Ngò gai hay còn gọi là ngò tây, mùi tàu,… là loại thân cỏ, thấp, có thân đơn độc. Lá của chúng có màu xanh đậm, mặt trên của lá bóng mượt, dài từ 10 – 20cm, cuống lá mọc trực tiếp từ gốc và có màu trắng xanh, mép lá có răng cưa, có mùi thơm ngon đặc trưng. Hoa và quả đều mọc ở cành, quả ngắn và nhẵn bóng. Trong quả có các hạt hình trụ, màu đen.
- Ngò gai rất dễ trồng, không cần chăm bón quá nhiều, thích nghi ở mọi điều kiện môi trường.
Hành lá
- Hành lá thuộc loại thân thảo, có mùi thơm khá đặc biệt. Mỗi cây cho từ 5 – 7 lá, lá hình trụ rỗng, dài từ 30 – 50cm, phình to ở giữa và thuôn dài nhỏ dần về phía ngọn, đầu lá nhọn.
- Hoa tự mọc trên ống hình trụ, rỗng, dạng hình xim.
- Quả nang tròn, chứa hạt màu đen, nhỏ.
- Loại cây gia vị này có củ, vỏ màu trắng khi còn non và chuyển sang màu nâu nhạt khi đã già, mỗi củ phân từ 2 – 5 nhánh nhỏ.
- Hành lá là loại cây ngắn ngày, thời gian sinh trưởng chỉ khoảng 60 ngày, có thể trồng quanh năm, thích hợp trên nhiều loại đất.
Rau xà lách
- Xà lách thuộc loại rau có rễ cọc, ăn nông trên bề mặt đất. Tùy thuộc vào từng loại giống mà xà lách có thân cuộn hay thân thẳng và dài.
- Lá có nhiều lớp, xanh đậm và mềm, rất dễ ăn, kích thích vị giác.
- Hoa mọc thành từng chùm, dạng bầu, mỗi bông có 5 đài, 5 nhị cái và 2 noãn và tự thụ phấn. Xá lách là loại quả bế, chứa hạt nhỏ.
- Là loại cây rau ngắn ngày, sinh trưởng được ở khí hậu và thời tiết khác nhau, cần nhiều ánh sáng, ưa ẩm.
Xem thêm:
Hướng dẫn trồng rau bắp cải trên sân thượng và cách chăm sóc đúng chuẩn
Đặc điểm cây rau muống và cách trồng rau muống trên sân thượng
Húng lủi
- Loại cây gia vị này thuộc thân thảo, thân ngắn và mọc bò thành chùm trên mặt đất, chồi nằm dưới đất, thân tím, hình tròn và trơn bóng.
- Lá húng lủi hình xoan, nhỏ, màu xanh thẫm, mép khía răng cưa, toàn thân có mùi thơm.
- Húng lủi ưa ẩm nhưng không chịu được ngập úng, ưa nắng toàn phần, chịu nhiệt tốt, tốc độ sinh trưởng nhanh.
Húng quế
- Đây là loại rau thơm dùng ăn sống hoặc làm gia vị.
- Cây phân thành nhiều nhánh, có chiều cao từ 40 – 70cm, màu tím nhạt, nhẵn bóng.
- Thuộc loại lá đơn, mọc đối, mép lá có khía răng, màu xanh lục, bóng mịn, vị hơi cay cay.
- Hoa mọc thành từng chùm đơn, kích thước nhở, tràng hoa màu trắng hoặc màu tía. Quả nhỏ, có chứa các hạt màu đen.
- Húng quế dễ trồng, ưa sáng toàn phần, khả năng sinh trưởng tốt ở các loại đất và điều kiện khí hậu khác nhau.
Rau kinh giới
- Là loại cây gia vị thuộc thân cây cỏ, chiều cao trung bình từ 50 – 80cm, thân vuông, toàn thân có lông mềm và mỏng.
- Lá có mùi thơm dễ chịu, tính ấm, vị cay, có chứa 1% tinh dầu; lá thường mọc đối nhau, viền lá có mép răng cưa.
- Hoa kinh giới có kích thước nhỏ, không có cuống, màu tím nhạt, mọc ở đầu cành, thường nở vào mùa hè hoặc mùa thu.
- Ngoài ra, còn nhiều loại rau sống khác mặc dù có đặc điểm hình thái khác nhau nhưng đều có thể trồng chúng trên sân thượng.
- Chỉ cần bạn trồng và chăm sóc đúng cách.
Cách trồng rau sống trên sân thượng
Chuẩn bị vật dụng trồng rau
- Tại sân thượng bạn có thể thiết kế những chiếc bồn.
- Tuy nhiên, để dễ chăm sóc, di chuyển, vệ sinh và tạo sự thẩm mỹ, thông thường rau sẽ được trồng trong thùng xốp, chậu, xô, bao xi măng, chai lọ miệng to, rổ cũ,…
- Dù là vật dụng nào bạn cũng cần tạo các lỗ nhỏ thoát nước. Có thể treo lên giá hoặc kê cao hơn so với mặt sân thượng.
Chọn hạt giống
- Lấy hạt từ cây mẹ có sẵn hoặc mua hạt giống bên ngoài đều phải chọn lọc hạt to, chắc mẩy, không bị mối mọt, sâu đục khoét.
Chuẩn bị đất
- Phần lớn các loại rau sống đều không kén đất, bạn có thể trồng rau trên mọi loại đất khác nhau.
- Tuy nhiên, đất có hàm lượng dinh dưỡng cao, không chua, không chứa mầm bệnh sẽ giúp rau phát triển tốt nhất.
- Chính vì vậy, bạn nên mua các loại đất chuyên trồng rau được bán tại các cửa hàng vật tư nông nghiệp như đất tribat, đẩ mụn dừa, đất phù sa vi sinh hoặc giá thể TN.1,…
- Khi đã có đất sạch, tiến hành đổ đất gần đầy các vật dụng trồng.
Xử lý hạt giống
- Để hạt các loại rau sống nảy mầm nhanh, khi mua hạt giống về hãy ngâm trong nước ấm từ 2 – 6 giờ đồng hồ.
- Sau đó, vớt hạt ra, ủ trong khăn ẩm từ 12 – 48 giờ tùy vào từng loại hạt có vỏ mỏng hay dày.
Tiến hành trồng
- Tùy vào kích thước của từng vật dụng trồng mà bạn nên gieo số lượng hạt sao cho phù hợp.
- Gieo hạt xuống đất và phủ lên trên một lớp đất mỏng, rồi tiến hành tưới nước phun sương cho hạt mới gieo.
Cách chăm sóc cho rau sống khi trồng trên sân thượng
Tưới nước
- Mùa hè nên tưới nước hai lần mỗi ngày cho rau vào sáng sớm và chiều mát.
- Mùa mưa, tùy điều kiện thời tiết lượng mưa nhiều hay ít để có số lần tưới phù hợp.
- Tránh tưới quá nhiều nước hoặc quá ít nước ảnh hưởng đến “chất lượng sống” của cây.
Thiết kế lưới che cho rau
- Các loại rau sống đều ưa nắng nhưng vào những ngày hè ở sân thượng nhiệt độ cao hơn các vị trí khác dễ làm rau khô héo.
- Do vậy, bạn cần thiết kế lưới che, tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào, chỉ dỡ bỏ khi vào buổi sáng nắng nhẹ hay chiều đã râm mát ánh nắng không còn gay gắt.
Bón phân
- Khi rau được 10 ngày tuổi trở lên, định kỳ 15 ngày/lần, cần phun bổ sung các loại phân hữu cơ cho cây. Và dừng bón trước thu hoạch 15 ngày.
- Với những cách làm đơn giản như trên, hy vọng đã giúp bạn có thể tự trồng và chăm sóc rau sống tại nhà.
