Gốc Bưởi Cổ Sài Sơn – Bảo Vật Cây Cảnh Độc Đáo Mang Hương Vị Đặc Sắc
Nằm giữa vùng đất Quốc Oai (Hà Nội), vườn bưởi của ông Tạ Đức Nhuận là nơi lưu giữ giống bưởi quý mang tên bưởi chua đầu tôm Sài Sơn – một giống bưởi độc đáo với hương vị “chua đầu – ngọt cuối” hiếm có. Không chỉ là loại cây ăn quả hấp dẫn, bưởi chua đầu tôm còn được xem như một cây cảnh cổ thụ có giá trị cao, được nhiều người đam mê cây cảnh tìm kiếm và sưu tầm.
Giống bưởi độc đáo với đặc điểm sinh học lạ
Trong khu vườn rộng khoảng 700m², nổi bật là hai gốc bưởi cổ thụ phủ đầy rêu và địa y – minh chứng cho tuổi đời hàng chục năm. Quả bưởi lưa thưa, vỏ sáng bóng, kết thành chùm từng quả xen lẫn tán lá xanh đậm. Đây chính là giống bưởi chua đầu tôm nổi tiếng tại Sài Sơn, có đặc trưng vị chua nhẹ ở phần “đầu tôm” (phần đầu múi bưởi) và ngọt thanh ở phần “đuôi tôm”. Vị bưởi hài hòa, đậm đà khiến ai một lần nếm thử đều khó quên.
Cây đầu dòng quý hiếm – lựa chọn của các nhà khoa học
Năm 2012, Trung tâm Tài nguyên Thực vật thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam đã tiến hành khảo sát, đánh giá và lựa chọn giống bưởi chua đầu tôm tại vùng Sài Sơn – vùng được xem là cái nôi của các giống bưởi quý lưu vực sông Đáy.
Sau quá trình nghiên cứu kéo dài hơn 7 năm, các chuyên gia quyết định chọn giống bưởi này để bảo tồn nhờ phẩm chất vượt trội: quả đẹp, múi đều, tép chắc và hương vị thơm ngon. Hai trong số các cây bưởi cổ của ông Nhuận được bình chọn là “cây đầu dòng”, chuyên dùng để chiết, ghép và nhân giống rộng rãi. Ngoài ra, ông còn chăm sóc năm cây bưởi đầu dòng khác tại các hộ lân cận, góp phần gìn giữ nguồn gen quý hiếm cho vùng đất này.
Kỹ thuật chăm sóc bưởi chua đầu tôm từ kinh nghiệm thực tế
Theo chia sẻ từ ông Nhuận, quy trình chăm sóc bưởi không cầu kỳ nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên trì. Ông chủ yếu sử dụng phân gà ủ cùng rác hữu cơ và tro bếp – phương pháp truyền thống vừa thân thiện môi trường vừa giữ được hương vị tự nhiên của quả. Khi cây ra quả, bổ sung thêm một lượng kali vừa đủ giúp tăng độ ngọt, giúp quả đạt chất lượng cao nhất cả về mẫu mã lẫn mùi vị. Đây là yếu tố quan trọng giúp bưởi chua đầu tôm luôn được đánh giá cao từ người tiêu dùng đến giới chơi cây cảnh.
Giá trị kinh tế kết hợp cùng giá trị cảnh quan
Trước đây, mỗi mùa thu hoạch, vườn bưởi của ông Nhuận có thể đạt 70 – 80 triệu đồng, nhờ giá bán trung bình lên đến hơn 20.000 đồng/quả. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, thị trường bưởi trở nên bão hòa, mức thu giảm còn khoảng 15 – 20 triệu mỗi vụ, song ông vẫn kiên định giữ gìn giống bưởi quý hiếm này bởi giá trị tinh thần và truyền thống mà nó mang lại.
Ngoài giá trị kinh tế, bưởi chua đầu tôm Sài Sơn còn thu hút giới yêu cây cảnh bởi vẻ đẹp cổ kính từ thân cây rêu phong, tán đều, lá xanh đậm, quả sai trĩu trịt. Khi trưởng thành, những cây bưởi này có thể cao từ 4 – 5 mét, tán xòe đẹp mắt – rất thích hợp để trồng làm cây cảnh trong sân vườn biệt thự, khuôn viên sinh thái nghỉ dưỡng hay không gian truyền thống.
Bảo tồn và phát triển giống bưởi cảnh quý hiếm
Giống bưởi chua đầu tôm hiện được xem là nguồn gen quý cần được nhân rộng và bảo vệ trước nguy cơ mai một. Bằng kinh nghiệm và tâm huyết, những người nông dân như ông Tạ Đức Nhuận không chỉ đang giữ gìn hồn cốt của vùng quê Sài Sơn mà còn đóng góp quan trọng vào việc bảo tồn đa dạng sinh học trong lĩnh vực cây ăn quả và cây cảnh Việt Nam.
Nếu bạn đang tìm kiếm một loại cây cảnh vừa mang vẻ đẹp cổ kính vừa cho trái ăn ngon, có hương thơm đặc biệt và giá trị truyền thống lâu đời, bưởi chua đầu tôm Sài Sơn chắc chắn là lựa chọn không thể bỏ qua.
