Cách Mạng Bền Vững Từ Khoa Học Cây Trồng: Bài Học Từ TS Nguyễn Vĩnh Trường
Ở tuổi 60, PGS.TS Nguyễn Vĩnh Trường – giảng viên Trường Đại học Nông lâm (thuộc Đại học Huế) – vẫn miệt mài theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học nông nghiệp. Xuất thân từ TP Huế, ông mang trong mình niềm đam mê mãnh liệt với các giải pháp ứng dụng thực tiễn, góp phần nâng tầm chất lượng cây trồng, bảo vệ sản xuất nông nghiệp bền vững và thay đổi tư duy canh tác cho bà con nông dân.
Giải Cứu Cây Sắn Trước Nguy Cơ Xóa Sổ
Đối mặt với dịch bệnh khảm lá sắn – một trong những dịch hại nghiêm trọng nhất tác động đến loại cây lương thực chủ lực ở miền Trung – TS Trường đã không ngừng tìm tòi giải pháp. Bằng việc sử dụng acid salicylic để xử lý hom giống, kết hợp chất kích thích sinh trưởng và chế độ bón phân hợp lý, ông đã góp phần cải thiện khả năng chống chịu bệnh cho cây sắn.
Những kết quả tích cực đáng ghi nhận trong nghiên cứu của ông như: giảm thiệt hại 30 – 45%, chi phí phòng trừ giảm 15 – 20%, giúp nông dân tăng thêm lợi nhuận từ 15 – 20 triệu đồng/ha. Công trình không chỉ được Bộ công nhận mà còn được nông dân đánh giá như một “phao cứu sinh”, góp phần bảo tồn và phát triển giống cây sắn nguy cơ thất truyền.
Song song với đó, TS Trường triển khai quy trình quản lý tổng hợp bệnh khảm lá sắn, bắt đầu từ lựa chọn giống kháng bệnh, vệ sinh đồng ruộng, kiểm soát bọ phấn trắng đến sử dụng chất kích kháng sinh học cho hom giống. Quy trình này giúp nông dân hạn chế thiệt hại nghiêm trọng và giảm thiểu việc phải tiêu hủy toàn bộ ruộng sắn khi dịch bệnh xảy ra.
Đặc biệt, ông Trường còn trực tiếp tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật tại ruộng cho bà con nông dân ở Huế, Quảng Trị, góp phần lan tỏa kiến thức bảo vệ cây trồng đến từng hộ canh tác.
Giải Pháp Hữu Hiệu Cho Cây Lúa Trước Vấn Đề Kháng Thuốc
Không chỉ dừng lại ở cây sắn, TS Trường còn chú trọng đến cải tiến phương pháp canh tác lúa – cây lương thực trọng điểm của Việt Nam. Nhận thấy tình trạng kháng thuốc trừ cỏ ngày càng nghiêm trọng do nông dân lạm dụng hóa chất, ông đưa ra quy trình sử dụng thuốc trừ cỏ hợp lý cho lúa gieo sạ.
Phương pháp của ông dựa trên nguyên lý luân phiên hoạt chất, sử dụng đúng thời điểm và liều lượng. Không chỉ giúp tăng hiệu quả phòng trừ cỏ dại, quy trình này còn bảo vệ năng suất, môi trường và kéo dài tuổi thọ của thuốc hóa học. Nhờ đó, hiệu quả kinh tế tăng lên gần 30%, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm đất và nước. Nhiều nông dân tại Huế, Quảng Bình gọi đó là “quy trình cứu mùa vàng”.
Người Truyền Lửa Khoa Học Cho Nền Nông Nghiệp Xanh
Sau thời gian học tập và nghiên cứu tại trong và ngoài nước, TS Trường đã trở về quê nhà không chỉ với tri thức hiện đại mà còn với khát khao cống hiến cho nền nông nghiệp địa phương. Từ cây sắn, cây lúa đến các loại nông sản khác, ông luôn đặt mục tiêu cải thiện sinh kế cho bà con bằng khoa học ứng dụng thực tế.
Hơn ba thập kỷ miệt mài gắn bó với đồng ruộng, hàng loạt sáng kiến và quy trình nông nghiệp bền vững từ ông đã trở thành kim chỉ nam cho nhiều nông hộ vượt qua thách thức sản xuất. Với tinh thần “gieo tri thức – gặt niềm tin”, TS Nguyễn Vĩnh Trường xứng đáng là một trong những nhà khoa học tiên phong tiếp sức xanh cho nông nghiệp Việt Nam.
Liên quan đến lĩnh vực cây cảnh và cây trồng nói chung, tư duy đổi mới trong nghiên cứu và ứng dụng như của PGS.TS Nguyễn Vĩnh Trường chính là tấm gương để cộng đồng làm vườn, nhà vườn và người yêu cây tham khảo, thúc đẩy phát triển bền vững gắn liền với hoạt động bảo vệ môi trường và tài nguyên bản địa.
